Αντιμετωπίζωντας τη Δυσκοιλιότητα

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗ ΔΥΣΚΟΙΛΙΟΤΗΤΑ

Η δυσκοιλιότητα αποτελεί ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζουν πολλοί άνθρωποι και μπορεί να γίνει ιδιαίτερα ενοχλητικό και επίπονο σε σημείο που να επηρεάζει την καθημερινότητα και την ποιότητα της ζωής μας. Η αιτιολογία της είναι πολυπαραγοντική αλλά μια από τις πιο σημαντικές αιτίες θεωρείται η κακή διατροφή (ελλιπής πρόσληψη φυτικών ινών, υποθερμιδικές δίαιτες, αυξημένη κατανάλωση λιπαρών κτλ). Ας αναλύσουμε λοιπόν στη συνέχεια όλους εκείνους τους διατροφικούς παράγοντες που παίζουν ρόλο στην αντιμετώπιση της εντερικής δυσλειτουργίας.

Ο ξεχωριστός ρυθμός του οργανισμού σας

Στο παρελθόν, πολλοί πίστευαν ότι μία κένωση την ημέρα ήταν απαραίτητη για τη διατήρηση της καλής υγείας. Η σύγχρονη ιατρική όμως, απέδειξε ότι αυτό δεν ισχύει. Κάποιοι υγιείς άνθρωποι έχουν τρεις κενώσεις την εβδομάδα, κάποιοι έχουν μία την ημέρα, κάποιοι περισσότερες από μία την ημέρα. Όλα αυτά θεωρούνται φυσιολογικά και υγιή.

Παρακάτω δίδονται τα τέσσερα σημεία που ορίζουν την απουσία δυσκοιλιότητας :            

Έχετε τρεις κενώσεις την εβδομάδα ή περισσότερες ;  

Μπορείτε συνήθως να ενεργηθείτε χωρίς να καταβάλλετε προσπάθεια ;      

Τα κόπρανά σας είναι συνήθως σχετικά μαλακά ;          

Αν απαντήσατε «ναι» σε όλες αυτές τις ερωτήσεις, τότε η διαδικασία της αφόδευσης σας λειτουργεί φυσιολογικά. Συμβουλευθείτε τον ιατρό σας αν σας απασχολεί η διαδικασία της αφόδευσης σας και ιδιαίτερα αν αισθάνεστε πόνο ή αν παρατηρήσετε κάποια αλλαγή στην διαδικασία που διαρκεί περισσότερο από δύο εβδομάδες.

Ποιες είναι οι αιτίες της δυσκοιλιότητας;

Η δυσκοιλιότητα μπορεί να οφείλεται σε πολλά και διαφορετικά αίτια. Είναι αλήθεια ότι το πρόβλημα της δυσκοιλιότητας έχει καταγραφεί από την αρχαιότητα, αλλά ακόμα και σήμερα δεν μας είναι απόλυτα σαφείς οι αιτίες που την προκαλούν.

 

Η δυσκοιλιότητα μπορεί να είναι αποτέλεσμα άλλης νόσου ή να υπάρχει και ως κατάσταση από μόνη της. Το περιεχόμενο του παχέος εντέρου δεν προωθείται με ικανοποιητικό ρυθμό και σε αυτό μπορεί να συμβάλουν αιτίες που μειώνουν την ικανότητα του περισταλτισμού, αλλά και άλλες που εμποδίζουν τη διέλευση του περιεχομένου. Έτσι λοιπόν, μερικές από τις αιτίες της δυσκοιλιότητας μπορεί να είναι:

• Κακή διατροφή, πτωχή σε φυτικές ίνες
• Αλλαγές της καθημερινής ρουτίνας (ταξίδια)
• Μειωμένη φυσική δραστηριότητα
• Απροθυμία για αφόδευση
• Έλλειψη χρόνου
• Σπαστική κολίτιδα (Σύνδρομο Ευερέθιστο Εντέρου)
• Αλλά νοσήματα που οδηγούν σε αφυδάτωση
• Φάρμακα, όπως ο σίδηρος, τα αντικαταθλιπτικά, τα ηρεμιστικά και ορισμένα αντιυπερτασικά
• Η γρήγορη απώλεια βάρους
• Μεταβολές στις ορμόνες, όπως συμβαίνει κατά την εγκυμοσύνη
• Υψηλό ασβέστιο στο αίμα και
  
  

Νοσηρές καταστάσεις, όπως:

• Ο καρκίνος του εντέρου
• Το μεγάκολο
• Οι καλοήθεις στενώσεις του εντέρου

Υπάρχει φαρμακευτική θεραπεία;

Ο πιο κοινός τρόπος φαρμακευτικής αντιμετώπισης της δυσκοιλιότητας είναι τα υπακτικά. Καλό είναι να παίρνετε υπακτικά μόνο ύστερα από τη συμβουλή ενός γαστρεντερολόγου και όχι από μόνοι σας, γιατί το έντερο μπορεί να εξαρτηθεί από αυτά και επιπλέον η μακρά χρήση τους μπορεί να οδηγήσει σε κολίτιδα από υπακτικά. Η οξεία δυσκοιλιότητα θα πρέπει να αντιμετωπίζεται μόνο από γιατρούς, διότι τις περισσότερες φορές είναι αποτέλεσμα άλλης παθολογικής κατάστασης.

Τι μπορείτε να κάνετε για την αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας

Σε γενικές γραμμές η βελτίωση της ποιότητας της διατροφής, η αύξηση της κατανάλωσης τροφίμων πλούσια σε φυτικές ίνες και μείωση των κορεσμένων λιπαρών, η καλή ενυδάτωση του οργανισμού και η αύξηση της φυσικής δραστηριότητας είναι ικανά να βελτιώσουν την δυσκοιλιότητα. Πιο αναλυτικά,

• Τρώτε τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες, δηλαδή φρέσκα φρούτα και λαχανικά (ωμά ή μαγειρεμένα με τη φλούδα), αποξηραμένα φρούτα και δημητριακά.
• Πίνετε άφθονα υγρά (8 - 10 ποτήρια την ημέρα).
• Μείωση της κατανάλωσης λαδιού και λιπαρών τροφών σε φυσιολογικά επίπεδα (1 κουταλιά της σούπας / μερίδα φαγητού).
• Προσθέστε σταδιακά στο διαιτολόγιό σας πίτουρο και δημητριακά ολικής άλεσης (ΠΡΟΣΕΞΤΕ τα δημητριακά σας να περιέχουν περισσότερο από 15 γρ. φυτικών ινών ανά 100 γρ. δημητριακών).
• Αποφεύγετε τρόφιμα όπως, το ρύζι, το λευκό ψωμί, τα αμυλώδη επιδόρπια, τα ζαχαρωτά και σοκολάτες, τα αναψυκτικά τύπου cola και σε ορισμένες περιπτώσεις τις μπανάνα και το μήλο.
• Για να σταθεροποιήσετε την κινητικότητα του εντέρου, να τρώτε ξερά δαμάσκηνα ή να πίνετε ένα ποτήρι με χυμό δαμάσκηνου το πρωί ή το βράδυ πριν κοιμηθείτε. Τα δαμάσκηνα περιέχουν φυσικά υπακτικά, όπως οι ίνες. Ο ζεστός χυμός του δαμάσκηνου και τα βρασμένα δαμάσκηνα είναι τα πιο αποτελεσματικά. Σε πολλές περιπτώσεις τα ακτινίδια μπορούν να βοηθήσουν δραστικά!
• Φάτε ένα καλό πρωινό με οποιοδήποτε ζεστό ρόφημα, π.χ. τσάι, ζεστό λεμόνι με νερό ή καφέ χωρίς καφεΐνη.
• Ξεκουράζεστε και τρώτε σε καθορισμένες ώρες και σε ήσυχη ατμόσφαιρα.
• Κάντε μερικές ασκήσεις για να διεγείρετε τα αντανακλαστικά του εντέρου και να βοηθήσετε να διατηρηθεί η φυσιολογική κένωση.
• Αυξήστε τη φυσική σας δραστηριότητα.

Δυσκοιλιότητα - Προβιοτικά και πρεβιοτικά

Η χρήση των προβιοτικών και των πρεβιοτικών γίνεται με στόχο τη ρύθμιση της εντερικής χλωρίδας (όταν υπάρχουν διάρροιες, δυσκοιλιότητα, νόσος του Crohn, ελκώδης κολίτιδα, φλεγμονώδεις νόσοι) και την καταπολέμηση της δυσκοιλιότητας καθώς εμποδίζουν την εισβολή και τον πολλαπλασιασμό των μικροοργανισμών και προφυλάσσουν από την αύξηση των παθογόνων.

Πρεβιοτικά περιέχουν η πικραλίδα, οι αγκινάρες, το σκόρδο, τα σπαράγγια. Έχουν υψηλή διαθεσιμότητα σε Ca, Fe & Mg, επιταχύνουν το μεταβολισμό των λιπαρών οξέων, βελτιώνουν τη δυσκοιλιότητα, έχουν αντιμικροβιακή δράση και προστατεύουν από τον καρκίνο του παχέως εντέρου. Τα πρεβιοτικά έχουν τις ίδιες δράσεις και τα ίδια οφέλη με τα προβιοτικά μόνο που δε δρουν άμεσα και στον ίδιο βαθμό, δηλαδή δρουν βοηθητικά πάντα σε συνδυασμό με τα προβιοτικά. Προβιοτικές καλλιέργειες βρίσκουμε σε αφθονία σε πολλά προϊόντα του εμπορίου όπως στο φυσικό γιαούρτι, στο ξινόγαλα. Κυρίως βέβαια προβιοτικά αλλά και πρεβιοτικές ίνες συναντάμε στα λεγόμενα λειτουργικά τρόφιμα (τρόφιμα που είτε τα περιέχουν φυσικά, είτε έχουν εμπλουτιστεί με προβιοτικά). Τα πρεβιοτικά τέλος, βρίσκονται σε αφθονία στο μητρικό γάλα.

Πτυχιούχος Διαιτολόγος – Διατροφολόγος

Τζέκος Θωμας